Een kinderhand is gauw gevuld

Vandaag ben ik de gelukkigste jongen ter wereld. Vanmiddag kwam papa thuis met een verrassing. Een oude meneer op zijn werk had een telescoop waar hij niets meer mee deed en toen papa hem vertelde dat zijn zoon graag naar de sterren kijkt kon hij hem voor een mooie prijs overnemen. Dus joepie, vanavond ga ik kijken met mijn eerst echte telescoop… en het is nog mooi helder ook.

Leuk, leuk, leuk. Mama zegt dat ik door het dolle heen ben. Misschien heeft ze wel gelijk. Dat statief is best ingewikkeld. Volgens papa had die meneer gezegd dat het een echte paralaktize montering is of zoiets. Je moet hem op de poolster richten. Nou, die weet ik nog wel te vinden. Maar al die knoppen zijn best wel ingewikkeld.
Gelukkig herinner ik me nog goed van over achtendertig jaar dat ik toen wel eens een Youtube-video heb gezien waarin dat werd uitgelegd, en ik heb het dan ook wel eens gezien bij mijn waarneemmaatje. Die moet nog wel geboren worden, maar dat maakt niet uit. Het uitlijnen gaat best vlot en al snel heb ik de maan in beeld in mijn zoeker. Snel smokkel ik even een 24 mm widefieldoculair uit de toekomst in de zenithspiegel en het beeld is echt onwijs gaaf, zoals we dat anno 1978 plachten te zeggen. Nog geen fout beeld, en de beeldfout valt ook heel erg mee. Alleen om de maan heen een lichte groengeelblauwe rand, en een beetje bij de meest scherpe kraters. Ik zit hier echt wel even te genieten.

Nu eens kijken wat die ster onder die rij van drie in Orion is. Even mikken en wat is dat nou? Vier sterren heel dicht op elkaar met een wolk eromheen..? Papa kom eens kijken, wat is dat? Papa heeft geen idee maar ik herinner me weer van over een hele tijd dat ik hier de Orionnevel in beeld heb. En best mooi ook. Niets vergeleken met het beeld in de 10″ Dobson van als ik later groot ben, maar voor zo’n iniminikijker valt het nog lang niet tegen, zeker met de halve maan er vlak bij.

Hogerop valt een groepje sterren op, dus richt ik de kijker daar maar eens op. Hé, wat leuk, een soort kleine grote beer. Ik herinner me dat dit de Pleiaden heet en ook dat ik ze nu verkeerd om zie. Links is rechts en rechts is links. En met deze kijker passen ze heel mooi ruim in beeld, met een vergroting van dertig keer en een beeldveld van twee graden. Hmmm, hoe kom ik aan die wijsheid? Dat heb ik nog niet gehad op school. Nog hoger ik mik de buis richting Cassiopeia, maar dat valt nog niet mee want ik kijk zowat recht tegen een lanterenpaal in. Niet getreurd, dan doe ik er wat langer over. Maar na wat equatoriaal gestarhopseflops heb ik hem toch echt in beeld. Wel wijst mijn oculair nu naar de grond dus moet ik de buis in zijn ring roteren om weer te kunnen kijken. Klein maar fijn staat het dubbele cluster in beeld, alleen staat NGC869 waar NGC884 moet staat en NGC884 staat waar NGC869 moet staan. Nou ja, gelukkig staan ze er allebei, want als nu opeens M13 zou staan waar NGC884 moet staan en M82 staat waar NGC869 moet staan dan hebben we een dubbele bolknaksigaar en dat is wel een beetje vreemd.

Dan komt mama naar buiten en zegt dat het de hoogste tijd is. Maar mama, ik wil nog niet naar bed, ik wil Jupiter nog zien. Nou vooruit, zegt mama, heel even nog dan. Dus ik probeer de buis horizontaal op de heldere planeet te richten maar helaas raakt de equatoriale montering in de knoop met zichzelf. Goed, dan schroef ik de declinatieasstengel (hoe heet dat?) er maar af, dan kan hij net nog wat verder. En zo staat de planeet in beeld, en jippiejee, ik zie wel vier wolkenbanden, ook als is het vandaag weer Sint Wapperfeest. De tranen springen in m’n nek van enthousiasme. Of er nog meer te zien kan zijn met deze kijker kan ik niet zeggen vanwege het gewapper. Misschien later in het jaar als Jupiter hoger staat. En nu moet ik echt gaan slapen van mama. Bleh, ik wil niet naar bed. Ik wil die M82 proberen, en M81, Maar nu is mama onverbiddelijk, ze vindt het al veel te laat.

Gelukkig is het de volgende avond weer zo mooi helder dus ga ik weer snel naar buiten zo gauw het donker is. De maan is weer heel mooi, prachtig met die kraters en maria met subtiele grijstinten. Maar ik wil eigenlijk vooral ook die twee stelsels in de Grote Beer proberen. Gewoon, omdat het kan. Tenminste, ik denk dat het kan. Al stoort de maan natuurlijk wel. Dus mikken, en weer een beetje een lastige starhop met de kleine zoeker en het widefieldoculair. Maar gelukkig heb ik die kunst als ik later groot ben al een beetje geleerd dus na niet al te lang heb ik de sterren in beeld waar ze moeten staan. M81 laat zich al snel zien als ik stiekem vanuit mijn ooghoek kijk. M82 is lastiger, en ik moet even in de atlas kijken om te zien waar ik precies moet kijken. Maar als ik heel stiekem kijk laat hij zich heel voorzichtig zien.

Helemaal aan de andere kant wil ik even een open cluster bekijken. De keuze valt op M41, dus vanaf Sirius neem ik de wenteltrap naar beneden. In spiegelbeeld, met het oculair. Toch even wennen, starhoppen lukt wel maar neppohrats is een stuk lastiger. Gelukkig zijn er ook nerretsdlev die me de juiste weg wijzen, dus even later staat 14M mooi in beeld. Een heel leuk cluster voor deze kijker. Terwijl ik van de Siriushanger geniet roept mama me weer omdat het bedtijd is. Nou, vooruit, nog heel even Jupiter dan. Opnieuw raakt de montering in de knoop met zichzelf maar dan zie ik dat je de boel ook gewoon 180 graden kun draaien en dan lukt het wel. Natuurlijk, dat had ik dus ook gezien bij mijn nog-geboren-te-worden-waarneemmaatje, op de Afsluitdijk. Vandaag is Sint Wapper nog wat fanatieker dan gisteren maar toch zie ik met enige fantasie wel vier banden. En de manen natuurlijk. Ik ben helemaal blij.