Kort maar hevig

Dijkgatsbos, woensdagavond 15 januari 2020

Al een paar jaar zijn de ICs in Auriga mijn nemesis. Meerdere pogingen liepen de afgelopen jaren op niets uit. Geen nood, want de Voerman heeft ook heel veel andere mooie objecten te bieden. Natuurlijk de drie mooie open clusters M36-37-38 maar ook een aantal fijnere exemplaren met een NGC-naam. Verder zijn er ook nog enkele interessante planetaire nevels. Mocht het vanavond weer niet s worden met die ICs dan is er in elk geval genoeg om op terug te vallen zonder de telescoop ver weg te zwiepen. Het plan is om te beginnen met Object van de Maand NGC1893, om vandaar uit IC410 te verkennen.

Maar laat ik bij het begin beginnen. Als ik iets na acht uur de parkeerplaats van het Dijkgatsbos op kom rijden zijn Jan, Roeland en nieuwkomer adjaf al lang en breed bezig met waarnemen.
Nog voor ik goed en wel opgesteld sta biedt Roeland me al een blik op IC405 aan door zijn 18 incher. Dat is alvast een goede voorbereiding, hoewel het me niet lukt de nevel te zien. Wel zie ik een holte binnen de nevel. Het lijkt eigenlijk alsof ik naar een donkere nevel zit te kijken.

Na collimeren en uitlijnen mik ik de kijker op komeet 114P/Wiseman-Skiff in het sterrenbeeld Ariës de Ram. Met magnitude 14.2 is het natuurlijk meteen een lastig object, en niet echt een opwarmer. Vinden gaat snel genoeg, maar zien is een ander verhaal. Een aantal keer meen ik een vlek te zien op de aangegeven plaats maar het is te ongewis om het te onderscheiden van een zwakke veldster of mijn fantasie. Dag hoor.
Een stuk beter lukt het met een andere komeet, C/2017 T2 (PANSTARRS). Hier is de starhop helemaal eenvoudig want de komeet staat vlak boven de puntmuts van Perseus. Vanaf de ster Miram gaat de starhop door met het widefield-oculair op 50x. Op een gegeven moment valt me een vlek, die me doet denken aan een fijn open cluster zoals NGC2158 (die bij M35). Leuk, denk ik, straks is opzoeken welk cluster dat is. Maar eerst de komeet. Blijkt die vlek dus de komeet te zijn. Kijk, zo kan het dus ook, maar deze komeet heeft dan ook een nachtzichtverzengende magnitude van 9.3 . Bij hogere vergroting denk ik zelf een zweem van de staart te zien. Zeker weet ik dat niet, maar in elk geval lijkt de komeetkern enigszins asymmetrisch, met de denkbeeldige of echte staart gericht naar de dichtstbijzijnde heldere veldster (ik denk HD16965). Leuk object!
Mijn associatie met een open cluster komt misschien wel door de plaats van de komeet bij die nabije veldster en een veelheid van zwakkere veldsterren.

Dan de ICs van Auriga. In navolging van Roeland mik ik de kijker eerst op IC405. Handig, dat trapeziumvormige asterisme midden in Melotte 31, dat mooi als baken fungeert voor de starhop naar zowel IC405 als IC410. In eerste instantie zie ik met UHC en OIII, bij 75x hetzelfde als bij Roeland: helemaal niks, behalve dan een donkere plek in het vliegervormige asterisme dat in het centrum van IC405 moet staan. Ook nu lijkt de Flaming Star Nebula verboregen voor me te blijven. Maar als ik mijn H-beta-filter in de strijd gooi en nog een goed kijk, blijkt de hemelachtergrond om en nabij de vlieger toch opvallen lichter dan verder weg. En deze keer is het geen suggestie want dat helderheidsverschil beweegt keurig mee met het bewegen van de telescoop. Enige vorm kan ik er niet in ontwaren maar de plaats komt grofweg overeen met wat Skysafari aanwijst. IC405, de Flaming Star Nebula mag worden bijgekrast op mijn kerfstok.
Aan de andere kant van het trapezium heb ik even tijd nodig om object van de Maand NGC1893 te lokaliseren, maar eens in beeld blijkt het een charmant cluster, waarvan de kern wordt gevormd door een brede boog van sterren. In combinatie met drie heldere veldsterren in de vorm van de staart van de Grote Beer lijkt het geheel een beetje op een kromme pijl of een pijlstaartrog. Ook hier is de vergroting 75x met de 24mm Maxvision. Daar draai ik het UHC filter van Roeland in, dat hij me heeft uitgeleend voor de ICs. Dat filter is ongetwijfeld van betere kwaliteit dan het mijne en heeft als bijkomend voordeel dat het niet even hard uit het oculair valt als ik het erin draai. Thuis nog maar even aan de gang met Teflontape bij mijn eigen filter. Enfin, Roelands filter is in elk geval goed voor een twee kerf op mijn stok. IC410 laat zich zien als twee duidelijke “vlammen” of verhelderingen aan de uiteinden van de sterrenboog die het centrum is van NCG1893. Mooi!

Zo. Die is binnen. Ik vind het dan ook helemaal niet zo erg als om tien uur sluierbewolking binnentrekt en mijn poging op IC417 strandt. Ik ben al dik tevreden en een beetje op tijd thuis met de buit is ook niet erg. Om half twaalf ben ik alweer thuis. In Auriga is nog veel meer te ontdekken maar dat komt volgende keer wel weer. Wordt vervolgd.